غار هوتو
هوتو نام غاری است در نزدیکی بهشهر و در روستای تروجن (شهیدآباد) که قدمت تاریخی دارد و آثار باستانی مهمی درباره زندگی انسان‌های اولیه در آن پیدا شده است . این غار در دامنه کوه البرز و رو به غرب و در ابتدای ورودی شهر بهشهر و در فاصله پنجاه متری جفت خود ، غار کمربند قرار گرفته است و دارای دو مدخل در دو ارتفاع مختلف و یک سوراخ تهویه در سقف است .
جهت کاوش این غار در طول ۴ هفته به تدریج بیش از 100 متر از کف غار خاک‌برداری شد . دانشمندان در پایین‌ترین نقطه به سنگ‌ریزه‌هایی از عصر یخبندان با قدمتی حدود 75000 سال رسیدند . در همین قسمت انتهایی بود که تکه‌های استخوان‌های "انسان هوتو" پیدا شد . تکه استخوان‌های پیدا شده از عمق حفاری که به نظر می‌رسد با گذشت زمان و بر اثر سقوط تخته‌سنگ‌های غار تکه‌تکه شده‌اند ، با ناخالصی‌هایی همراه بود . این تکه‌ها پس از انتقال به بیرون غار و زدودن ناخالصی‌ها ، با لایه‌ای از صمغ عربی رنگ‌آمیزی می‌شد که از آنها در برابر فرسایش هوا محافظت می‌کرد .
دانشمندان با کنار هم گذاشتن تکه‌های جمجمه پیدا شده از سه انسان ، به مدل جمجمه این انسان‌ها دست یافتند . شکل جمجمه اسکلت‌های پیدا شده در این غار با اسکلت‌های انسان "نئاندرتال" و انسان‌های "پیلت داون" که در زمان مشابه زندگی می‌کردند تفاوت داشته و تا حد زیادی مشابه جمجمه انسان امروزی است . از همین رو "انسان هوتو" یکی از یافته‌های مهم دانشمندان بوده که تأثیر مهمی در دیدگاه انسان‌شناسان از نحوه تکامل نسل انسان امروزی داشته است . دانشمندان جمجمه‌های بدست آمده را مربوط به اولین نسل‌های انسان امروزی می‌دانند که تقریباً به طور کامل و سالم نیز به دست آمده‌اند .
طبق کاوش‌های واندنبرگ در غاز هوتو بهشهر سنگ‌ریزه‌ها و اسکلت سه انسان کشف شد که 5000 الی 7000 سال قبل (در کتاب تاریخ مازندران باستان ق. م ذکر شده) در این منطقه زندگی می‌کردند . غار هوتو در غرب بهشهر واقع وآنچه در این مکان کشف شده شامل نشانه‌هایی از دوران یخچال ، عهد آهن ، نوسنگی ، آغاز پارینه سنگی و اشیائی از سنگ چخماق که مربوط به پارینه سنگی بوده یافت شده است . منوچهر ستوده در کتابش از آستارا تا استارآباد این مکان را دقیق‌تر شرح می‌دهد : سال 1951 م. گودالی عظیم کنده شد . از عمیق‌ترین نقطه این گودال به سنگ‌ریزه‌های عصر یخچال برخوردند . در این گودال طبقاتی از عهد آهن تا نئولیتیک و در پایین آن آثار پالئو لیتیک دیده می‌شود . برای تحقیق بیشتر گودالی در طبقات دوران یخبندان کنده شد که شامل سنگ‌ریزه‌های سیاه بود . در فاصله میان هر یک ماسه و لای قرار داشت . کمی پایین‌تر قشری از سنگ‌ریزه‌های قرمز مخلوط با ماسه و پایین‌تر از آن قشری از سنگ‌ریزه‌های قرمز مخلوط با ماسه و خاک رس دیده شد . در این قشر اشیای از سنگ چخماق بدست آمد که مربوط به عصر پالئولیتیک است . در قشر دیگر این طبقه بود که اسکلت سه انسان کشف شد .