ایل گلی

ایل‌گلی یا شاه ‌گلی یکی از مهم‌ترین گردشگاه‌های شهر تبریز است که در جنوب شرق آن و در 7 کیلومتری مرکز شهر واقع شده ‌است . این مکان در زمان آق‌قویونلوها ایجاد شده و در دورهٔ صفویان گسترش یافته ‌است . با احداث هتل ۵ ستاره و بین‌المللی ایل‌گلی ، این گردشگاه جنبهٔ جهانی پیدا کرده ‌است . عمق دریاچهٔ ایل‌گلی 12 متر بوده و در محوطهٔ آن قایقرانی انجام می‌شود . همچنین شهربازی (لونا پارک) و نیز مسافرخانه‌های متعددی در داخل این گردشگاه وجود دارد .
ایل‌گلی تا پیش از روی‌ کار آمدن صفویان ، بزرگترین منبع ذخیرهٔ آب جهت آبیاری باغ‌های مناطق شرقی تبریز تا دروازهٔ تهران و تپلی‌باغ بوده ‌است . در دوران حکومت صفویان ، تمام شن و ماسه و نخاله‌های موجود در محوطهٔ داخلی دریاچهٔ فعلی خالی شده و دیواره‌ای سنگی به دور آن کشیده شد . در دوران قاجار در پیرامون استخر ایل‌گلی خیابان‌هایی جهت عبور و مرور احداث گردید و در جوار این معابر ، درختان درخت تبریزی ، بید مجنون و گل‌های اطلسی متعددی در چندین ردیف جهت تزئین گردشگاه و پاکی آب و هوا کاشته شد .
ایل‌گلی در دوران پهلوی به شهرداری تبریز واگذار شد تا به یک گردشگاه عمومی تبدیل شود . سیدباقر کاضمی (مهذب‌الدوله) استاندار وقت آذربایجان شرقی ، نخستین تعمیرات اساسی را در محوطهٔ این گردشگاه به انجام رسانید . به کمک کارشناسان سازمان آمار و فناوری اطلاعات شهرداری تبریز ، سرویس اینترنت بی سیم برای استفاده گردشگران و شهروندان تبریزی در پارک ائل گلی برقرار گردید . به گزارش روابط عمومی سازمان ، براساس پیشنهادی از سوی مدیریت گردشگری شهرداری تبریز و جهت سهولت برقراری ارتباطات اینترنتی گردشگران در تبریز ، معاونت فنی سازمان آمار و فناوری اطلاعات اقدام به بسترسازی برای ایجاد این سرویس نمود و در مدت 10 روز دو فرستنده ، هر کدام با پوششی به شعاع 300 متر کروی در ضلع شرقی و جنوبی ائل گلی نصب گردید .
دریاچهٔ ایل‌گلی با ۵٫۵ هکتار وسعت ، گنجایش 720000 متر مکعب آب را دارد . این دریاچه پیش‌تر به سبب بزرگی و عظمت ، شاه‌گلی (دریاچهٔ بزرگ) نام داشته که پس از انقلاب اسلامی ایران به ایل‌گلی (دریاچهٔ مردم) تغییر نام داده ‌است . یکی از شعبه‌های رودخانهٔ لیقوان که از نزدیکی روستای چاوان می‌گذرد ، به ‌صورت جویباری کوچک از سمت جنوب‌ شرقی دریاچهٔ ایل‌گلی وارد آن شده و آب آن را تأمین می‌نماید .
تپهٔ نسبتاً بلندی در بخش جنوبی دریاچهٔ ایل‌گلی قرار گرفته که جنگل ‌کاری شده و آبشارهای مصنوعی متعددی از این تپه به سمت داخل دریاچه سرازیر می‌شود . همچنین از ضلع جنوبی دریاچه تا مرکز آن و محل کاخ ایل‌گلی ، خیابانی کشیده شده که عمارت کلاه‌فرنگی را به‌صورت یک شبه ‌جزیره درآورده ‌است . این دریاچه در هنگام فصل زمستـان با نمایی زیبا آمیخته ای از یخ و آب ، خود را می نمایاند . در زمان یخ زدن دریاچه ماهی هایی که در این آب زندگی می کنند نمی توانند به سطح آب برسند و به همین دلیل رشد آن ها کند می شود .
عمارت کلاه‌ فرهنگی هشت ‌ضلعی موجود در مرکز دریاچهٔ ایل‌گلی که به کاخ ایل‌گلی شهرت دارد ، امروزه به ‌صورت یک تالار پذیرایی مورد استفاده قرار می‌گیرد . این بنا پیش‌تر یک ساختمان یک ‌طبقهٔ خشتی و فرسوده بود . شهرداری تبریز در سال 1346 خورشیدی ساختمان پیشین را تخریب و عمارت دو طبقهٔ جدید و مقاومی در محل آن احداث کرد . کاخ ایل‌گلی در دوران حکومت سلطان یعقوب آق‌قویونلو احداث شده و در دوران سلطنت صفویان گسترش یافته ‌است . قهرمان میرزا (هشتمین پسر عباس میرزا) نیز این عمارت را تکمیل‌تر نموده و آن را به‌ صورت یک گردشگاه سلطنتی برای درباریان قاجار درآورده ‌است .