ما رو دنبال کن!
به ما ملحق شو!
تماس با ما!
استفاده غیر تجاری
رنگ خود را انتخاب کنید

تخت جمشید


عکس اول تخت جمشید عکس دوم تخت جمشید

تخت‌جمشيد در دل استان فارس ، يعني ميهن هخامنشيان ، بنا شده است . داريوش بزرگ در حدود 518 ق.م صخره بزرگي را در حدود شمال غرب كوه مهر (كوه رحمت) برگزيد تا كوشك شاهانه‌اي بر روي آن بنا نهد ، وي و پسرش خشيارشا ، و پسر زاده‌اش اردشير يكم ، بناهاي با شكوه تخت‌جمشيد را بر آن ‌جا بنا كردند . بر اين نكته بايد تأكيد كرد كه هدف داريوش بزرگ از ساختن اين كوشك در سرزمين فارس ، ساختن يك پايتخت اداري و سياسي نبوده ، زيرا كه اين مكان از مركز دولت دور بوده ، بلكه مي‌خواسته است مركزي براي تشريقات ايراني درست كند .
ارنست هرتسفلد كه در سالهاي 1930 در تخت‌جمشيد حفاري مي‌كرد ، گفته است : چنان مي‌نمايد كه تخت‌جمشيد جايي بوده است كه به علت‌هاي تاريخي و علايقي ريشه‌دار در زادگاه دودمان هخامنشي ساخته شده و نگهباني گشته و تنها در مواقع برگزاري مراسم و تشريفاتي خاص از آن استفاده مي‌شده است .
بسياري از محققان معتقدند كه تخت‌جمشيد تنها براي برگزاري جشن نوروز ، كه هم عيدي شاهي و هم جشني ديني و هم آييني ملي بود ، به كار مي‌رفت . استاد و.لنتس استدلال كرده است كه داريوش بزرگ جايگاه و جهات اين كوشك را بر طبق محاسبات نجومي ساخته است و محور تابش خورشيد به هنگام دميدن ، در روزهاي معيني از سال با محورهاي عرضي و طولي تخت‌جمشيد رابطه مي‌يابد . از سوي ديگر كارل نيلندر معتقد است كه شواهدي براي برگزاري جشن نوروز در تخت‌جمشيد در دست نيست و كالمير نقوش تخت‌جمشيد و متون يوناني را مقايسه كرده و به همان نتيجه رسيده است .
عده‌اي هم با توجه به اسناد ديواني و كاربرد برخي از بناها (مثلاً حرمسرا) و وسعت كاخ‌ها و هزينه گزافي كه بر سر ساخت آن‌ها به كار رفته است ، تخت‌جمشيد را مركزي سياسي و اداري و بازرگاني مي‌دانند كه تناسبي با آيين‌هاي مذهبي نداشته است . اما حقيقت آن است كه اسناد ديواني ، هزينه‌هاي كارگري و سازندگي و نقش‌تراشي و نيز رفت‌ و ‌آمدهاي پيك‌ها و مأموران دولتي در تخت‌جمشيد همه به زماني تعلق دارند كه داريوش و خشيارشا و اردشير آن‌جا را بنا مي‌كرده‌اند يعني فعاليت ساختماني در آنجا زياد بوده است .
وجود جشن نوروز در زمان هخامنشي هم از شواهدي ثابت مي‌شود (مثلاً وجود جشن مهرگان ، زيرا كه در نوروز درست آغاز سال و در مهرگان درست ميانه سال را جشن مي‌گرفته‌اند ، ايجاد تقويم اوستايي ، كه شامل جشن‌ها منجمله نوروز مي‌بوده‌ ـ در دوره هخامنشي و نيز وجود دعاي مخصوص زرتشتي بسيار كهن براي نوروز ، كه با اعتقادات هخامنشيان پيوند ناگسستني دارد) . از سوي ديگر در زمان ساساني نيز با آن‌ ‌‌كه استخر ‌ـ جانشين پارسه‌ ـ محل اصلي ساسانيان و جايگاه مذهبي و برگزاري آيين‌هاي دولتي (مثلاً تاجگذاري) بود ، هيچ ‌گونه مركزيت سياسي نداشت . با اين دلايل جشن ما هنوز نظريه آييني‌ بودن تخت‌جمشيد را مرجح مي‌دانيم .